Schakelmodule Toekomstmakers: Creatieve oplossingen voor thuiszitters

Hoe kunnen we met een creatief idee het leven verbeteren voor jongeren (12-27 jaar) die (tijdelijk) geen onderwijs kunnen volgen? Met die vraag gingen acht middelbare scholieren begin dit jaar aan de slag tijdens de schakelmodule Toekomstmakers van de opleiding Trend Research & Concept Creation in Lifestyle aan de Fontys Academy for the Creative Economy. Hun inzet en creativiteit resulteerden in zes inspirerende concepten, die zij vol trots presenteerden op donderdag 30 januari 2025.

Een overwinning op zichzelf 
Lotte van Oosterhout, docent Trend Research & Concept Creation in Lifestyle, organiseert deze module inmiddels voor het vierde jaar. “Voor jongeren is het al een overwinning om hier te staan,” vertelt Lotte. “Ze werken aan een echte opdracht vanuit de opdrachtgevers gemeente Tilburg, Katie Eppenhof, Sociaalwerker bij jongerenwerk R-Newt en het Innovatienetwerk Jeugd. De urgentie van de vraag is er écht, wat het zowel extra spannend als belangrijk maakt. Wanneer krijgen middelbare scholieren nou de kans om een maatschappelijk probleem aan te pakken en hun ideeën te presenteren?”

Thuiszitters: een urgent thema 
Dit jaar stond het thema ‘thuiszitters’ centraal, een complex en urgent vraagstuk dat binnen de gemeente Tilburg, R-newt en het Innovatienetwerk Jeugd steeds vaker wordt gesignaleerd. De scholieren stappen hier allemaal met hun eigen ervaring en blik in. Vera: “Vooraf wist ik weinig over dit onderwerp. Ik zie het bijvoorbeeld wel terugkomen in examenteksten, die gaan over het welzijn van jongeren en de cijfers die daarbij horen. Maar dat er zoveel jongeren zijn die letterlijk thuiszitten en niet naar school kunnen, dat besefte ik niet. Tijdens de module hoorde ik verhalen van meiden die dit zelf hebben meegemaakt. Eén meisje vertelde dat ze niet meer trots op zichzelf kon zijn. Dat raakte me enorm en motiveerde me om extra mijn best te doen.”

Scholier Tygo bekeek het juist vanuit zijn eigen ervaring: “Ik heb zelf een moeilijke periode gehad en echt laag gezeten. Toen vroeg ik me af: waar had ik toen behoefte aan? Die persoonlijke ervaring heb ik kunnen inzetten om een passend concept te bedenken.”

Van onderzoek tot concept: een intensief project 
In acht sessies leerden de scholieren de wereld van trendresearch kennen. Ze deden doelgroeponderzoek, brainstormden over creatieve oplossingen en werkten hun ideeën uit tot concrete concepten.  Vera vertelt: “Het was aan het begin best even wennen, na een lange dag school kwamen we hier samen en dan duik je weer in een nieuw onderwerp. Maar zodra ik hieraan gewend was, vond ik het echt heel erg leuk en heb ik heel erg genoten, ook van het proces.”

Medescholier Abbygaël vult aan: “Eerst dacht ik: hoe gaan we dit ooit voor elkaar krijgen? Maar naarmate de weken verstreken, zag ik alles samenkomen. Dat zit hem deels in de manier waarop Katie ons heeft begeleid, maar ook de les over het doelgroeponderzoek met Marit, heeft daar heel erg in geholpen. Het besef dat we werken aan een echte opdracht gaf veel voldoening.”

Een waardevolle bewustwording 
Onze aanjagers jongerenparticipatie Marit van der Elsen en Lenny Vogelzang waren samen met Katie van jongerenwerk R-newt opdrachtgever voor deze module en hebben het proces van de leerlingen zijdelings gevolgd. “Het is een heel bijzonder traject geweest.” Vertelt Marit. “Het zijn echt nog jonge leerlingen, ze komen van 5 havo, 6 vwo en stappen dan meteen al in zo’n groot project. Met een onderwerp, wat uiteindelijk dichterbij huis ligt dan ze in eerste instantie denken, zo ook in deze groep. Tijdens het doelgroeponderzoek lieten we hen in gesprek gaan met een jongere uit de Jeugdwelzijnsraad. Op deze manier worden ze meteen bewust van de impact en hoe waardevol dit is. Je ziet dat dit hen ook heeft geholpen om meer openheid te creëren. Om zelf te realiseren, ik mag hier ook over praten, ik ben niet alleen.”

Geen idee blijft onbenut 
Op 30 januari stonden de studenten vol trots achter hun stands en beantwoordden vragen van onder andere beleidsmakers, professionals, de wethouder jeugd en de directeur van R-newt.Maar hoe nu verder? Katie vertelt aan de leerlingen: “Er is geen enkel idee wat wij niet mee gaan nemen, ieder op zijn eigen manier. Aan iedere tafel wordt iets gezegd, waarvan iets wordt gelinkt. Het is echt niet voor niks.”  

Een mooie afsluiter, van weer een geslaagde module!

Benieuwd naar de Toekomstmakers module van vorig jaar? Bekijk het hier: Schakelmodule Toekomstmakers

Wil je ook graag de stem van jongeren in jouw beleid? Het innovatienetwerk Jeugd | Jongerennetwerk – Samen met de Jeugd denkt graag met je mee! Voor meer info mail naar eva.saeboe@tilburg.nl