‘Ervaringsdeskundigen zijn nodig in de praktijk’
Weet je nog? In 2023 tekenden we met elkaar het maniFEST mentale gezondheid tijdens FIX IT FEST. Maar wat gebeurt er met de afspraken die hierin met elkaar zijn gemaakt? GGD Hart voor Brabant gaf begin juni een vervolg met symposium Samen Mentaal Sterker, voor betrokkenen in de jeugdzorg.
Met als thema's als 'Toegankelijkheid en Inclusiviteit' en 'Technologie en Innovatie als hulpmiddel' gingen experts met jongeren in gesprek over het verbeteren van de mentale gezondheid van jongeren. Het aansprekende theaterstuk “Laat het licht aan" (Throughout) zette iedereen aan, gevolgd door de bijdragen van lector Iris Andriessen (Fontys Pedagogiek) en Evelyn Visschedijk (Garage2020). Hoe ervaarden zij deze dag en vooral de samenwerking met de jongeren die vanuit jongerennetwerk Samen met de Jeugd betrokken waren?
Evelyn Visschedijk, Garage2020, 'Technologie en Innovatie als hulpmiddel'
‘Ik sta regelmatig op een podium en vertel over oplossingen voor concrete problemen die kinderen, jongeren en hun omgeving ervaren. Bij het symposium Samen Mentaal Sterker was de aanpak alleen wel uniek. Het viel me direct op dat de betrokkenheid van de jongeren heel ver ging. Met een oprecht interessegesprek werd gepeild of het onderwerp ‘technologie en innovatie’ aansloot bij het programma. Daarna werd ik direct aan de betrokken jongeren gekoppeld. Zij waren in de lead en bepaalden de agenda, de boodschap en gewenste opzet van de middag. Heel verrassend!’
Evelyn merkt dat het betrekken van jongeren vaak wordt gezien als een “vinkje”, maar dat is zonde. Ze legt uit: ‘Hun vragen en wensen in de vorm van een duidelijke briefing zetten je als spreker op scherp. Het koste mij wel meer tijd in mijn voorbereiding, maar de boodschap kwam erg goed over. Juist over omdat deze zo goed aansloot op het programma en de doelgroep.’
Evelyn vindt het erg dapper dat jongeren zich zo opstellen bij de organisatie en uitvoering van zo'n symposium. ‘Hun betrokkenheid en inzet was heel voelbaar op de dag zelf. Ze hadden bijvoorbeeld websites van de aanwezige jeugdhulpaanbieders bekeken. In de voorbereiding waren ze nog wat vertwijfeld over wat ze wel/niet konden zeggen, maar op het podium werd het een heel open gesprek. Fantastisch.’
‘Vaak wordt ervaringsdeskundigheid neergezet als thema bij bijeenkomsten, maar de echte ervaringsdeskundigen missen in de praktijk. Dus laten we vooral niet alleen óver ervaringsdeskundigheid praten, maar het verweven en inzetten mét de betrokkenheid van de betreffende jongeren!’
Iris Andriessen, Lector Fontys Pedagogiek, 'Toegankelijkheid en Inclusiviteit'
‘Afgelopen jaar onderzocht ons lectoraat Opvoeden voor de Toekomst de impact van maatschappelijke vraagstukken op de jeugd. In de eindrapportage “betrokken jeugd” laten we de resultaten hiervan zien. Tijdens het symposium deelde ik de geleerde lessen, in dialoog met jongeren. Een erg verfrissende opzet.’
Waar deze nieuwe vorm van presenteren eerst wat spannend leek, heeft het Iris in de praktijk enorm verrast. Iris: ‘Ik maakte in mijn verhaal de link naar de jongeren en daarover ontstond een open gesprek met elkaar. In de voorbereiding naar het symposium toe voerden we ook al enkele voorgesprekken. Deze kennismaking was heel nuttig om iedereen zich comfortabel te laten voelen op het moment zelf.’
Het besproken rapport laat zien waar jongeren zich mee bezighouden, waar zij mee worstelen of zich druk over maken. Iris: ‘Het is mooi om andere jongeren – die niet tijdens het onderzoek zelf zijn ondervraagd - hierop te laten reageren vanuit hun eigen perspectief. Met concrete aanbevelingen of bedenkingen. Je ziet dan een zekere trots. We moeten het gesprek wat mij betreft zoveel meer met elkaar aangaan en de jeugd een stem geven. Dat is ontzettend belangrijk.’
‘In plaats van het enkel delen van de onderzoeksresultaten was het bij dit symposium de opzet om dit te doen sámen met jongeren. Heel verfrissend. Zo'n aanpak kan nog verder worden doorgevoerd wat mij betreft.’